Žensko vlastito ime Katarina, veoma je rasprostranjeno pre svega u hrišćanskim zemljama, a smatra se da je ubedljivo najčešće u Grčkoj, iz koje je i poreklom, a o čemu će biti više reči u nastavku ovog teksta.
Poreklo ženskog ličnog imena Katarina
Kako je već i napomenuto, prema istraživanjima koja su sprovedena o poreklu imena Katarina, veruje se da je originalno ovo ime iz grčkog jezika, odnosno da potiče od grčke vlastite imenice (tj od grčkih ženskih imena) Haikaterine ili Aikaterine.
Međutim, neki drugi podaci, navode i potencijalnu mogućnost porekla imena Katarina od grčkih reči „katarza“ (iz Aristotelove poezije); ili od grčkih reči Hekateros ili Hekatarina, a ima i nekih izvora koji tvrde da je ime Katarina poreklom od imena grčke boginje Hekate (boginja smrti po grčkoj mitologiji), ili da pak vodi poreklo od grčke reči „aikia“, a što je vrlo bitno kod tačnog i preciznog tumačenja značenja ovog ličnog ženskog imena.
Latinski naziv imena Katarina je Catharina, a prevod ovog imena je prvobitno bio Ekatarina.
Značenje ženskog vlastitog imena Katarina
Kod tačnog značenja vlastitog imena Katarina, postoje brojne nedoumice i neusaglašenosti, kao i dijametralno suprotna značenja koja se međusobno nikako ne slažu.
Tako je u prevodu sa grčkog i latinskog jezika, Aikaterine, Haikatarina ili Catharina, u značenju „svaki od dva“ ili „svaki od dvoje“, ali se smatra da u slobodnom prevodu ova vlastita imenica može da znači i „ona koja sija“; „ona koja je svetlost“; „ona koja je čista i bezgrešna žena“.
U prevodu grčke reči „katarza“ je značenje imena Katarina, „čistota“; „pročišćenje“; „spoznaja“.
Ako se uzme u obzir pak, da je ime Katarina poteklo od imena grčke boginje Hekate, onda ima i značenje „ona koja donosi smrt“; „smrtnica“; „grešnica“ ili „ bezbožnica“ i „veštica, vračara“.
U prevodu grčke reči „aikia“, a ako se uzme u obzir da vlastito ime Katarina potiče od ove reči, navodi se tumačenje tj značenje „mučenje“ ili „tortura“, pa bi se samo lično ime moglo razumeti kao „mučiteljka“; „žena koja je rođena da muči“; „ona koja torturiše druge“.
Zastupljenost imena Katarina u zemljama regiona
Prema statističkim podacima iz 2016. godine, a na listi od sto najtraženijih ženskih ličnih imena u Srbiji, vlastito ime Katarina se nalazi obično među prvih trideset ženskih imena i veoma varira po svojoj „poziciji“ između 7. i 30. mesta na pomenutoj listi;
U Hrvatskoj je ime Katarina na listi od stotinu najpopularnijih imena za novorođene devojčice, a prema statističkim podacima iz prethodno navedene godine, „kotirano“ među prvih četrdeset, i po pravilu zauzima 31. mesto;
U Bosni i Hercegovini, ime Katarina se nalazi na listi od sto najtraženijih ženskih ličnih imena, ali zauzima po pravilu 90. ili 91. mesto, a prema podacima iz 2016. godine.
Pored pomenutih zemalja regiona, ime Katarina je veoma popularno i u Rusiji, Grčkoj, Ukrajini, Makedoniji, pa i u Francuskoj, Engleskoj, Španiji i SAD-u, bilo u svom originalnom obliku ili pak varijacijama koje su prilagođene jezičkom području pomenutih zemalja.
Izvedena imena, nadimci i varijacije ličnog ženskog imena Katarina
Među najpopularnije varijacije ženskog imena Katarina, spadaju oblici koji se „pojavljuju“ u već pomenutim nekim drugim zemljama, a to su – Jekatarina; Ekaterina; Ekatarina; Jekaterin; Katja; Kaja; Ketrin; Ketlin; Kejtlin; Katrin; Katrina; Kata; Katalina; Katica; Katuška; Kaja; Klara.
Nadimci od imena Katarina su najčešće – Kaća; Keti; Katica; Kaja; Kale.
Imena koja su najčešće izvedena od ličnog ženskog imena Katarina su – Darina; Dorina; Kalina; Ekaterina; Katina; Danina; Dafina; Marina; Justina; Katica; pa čak i neka ženska imena kakva su Natalija; Ana; Kristina; Hristina; Magdalina.
Poznate žene sa ličnim imenom Katarina
Katarina Ivanović – srpska slikarka sa početka XIX veka;
Katarina Oksenberg – američka glumica; Ćerka srpske princeze Jelisavete Karađorđević;
Katarina Velika ili Katarina II Aleksejevna (Ekatarina ili Jekatarina Velika) – ruska carica; rođena je pod imenom Sofija Augusta Frederika fon Anhalt-Cerbst;
Katarina Aragonska (Katarina ili Katalina od Aragona i Kastilje) – engleska kraljica; prva žena engleskog kralja Henrija VIII;
Katarina Tomašević Kotromanić – bosanska i srpska princeza; ćerka kralja Stefana Tomaša Kotromanića;
Katarina de Mediči – francuska kraljica u vreme vođenja verskih ratova (XVI vek);
Katarina Lankasterska (Katarina od Lankastera) – kraljica Kastilje; žena kastiljskog kralja Henrika III;
Katarina Kaja Žutić – srpska pozorišna i filmska glumica; ćerka je glumice Svetlane Cece Bojković;
Katarina Radivojević – srpska pozorišna; filmska i TV glumica;
Katarina Živković – srpska folk pevačica;
Katarina Tomašević – srpska reprezentativka u rukometu;
Katarina Sotirović – srpska pevačica;
Katarina Vit – bivša nemačka klizačica na ledu;
Katarina Kaća Grujić – srpska folk pevačica;
Katarina Ambrozić – istoričar umetnosti; kustos; likovni kritičar i prevodilac;
Katarina Adanja – srpski istoričar umetnosti; počasna članica ULUPUDUS-a;
Katarina Amalija – princeza od Oranja; prestolonaslednica Kraljevine Holandije;
Katarina (Ekaterina) Aleksejevna – ruska princeza; ćerka ruskog cara Alekseja I; polusestra ruskog cara Petra Velikog;
Katarina (Katalina) Arpadović – srpska kraljica i ugarska princeza; žena srpskog kralja Stefana Dragutina Nemanjića;
Katarina Aleksandrijska (Sveta Velikomučenica Ekaterina Aleksandrijska) – hrišćanska svetiteljka;
Katerina Volodimirivna Bondarenko – ukrajinska profesionalna teniserka;
Katarina Bulatović – crnogorska rukometašica;
Katarina Baban – hrvatska glumica;
Katarina Karađorđević – srpska princeza; humanitarac; supruga je srpskog princa prestolonaslednika Aleksandra Karađorđevića;
Katarina (Ekaterina) Bugarska – vizantijska carica; supruga cara Isaka I Komnina;
Katarina Bolonjska (Sveta Katarina Bolonjska) – italijanska monahinja; umetnica i svetiteljka; ktitor manastira Klarisa u Bolonji;
Katarina Bogdanović – srpska urednica; autor i kritičar;
Katarina Branković – ćerka srpskog despota Đurđa Brankovića; kasnije i celjska grofica, nakon udaje za Urliha II Celjskog;
Katarina Klara Šturcenger – švajcarska bolničarka i publicista;
Katarina Hauard – engleska kraljica; peta žena engleskog kralja Henrija VIII; bila je i rođaka druge žene pomenutog kralja, Ane Bolen;
Katarina Milovuk (rođena kao Ekaterina Đorđević) – upravnica Više ženske škole; obrazovana žena; književnica i prevodilac;
Katarina Marković – srpska filmska; TV i pozorišna glumica;
Katerina Georgijeva Malejeva – bivša bugarska profesionalna teniserka;
Katarina (Jekaterina) Valerijevna Makarova – profesionalna ruska teniserka;
Katarina Nedeljković – srpska umetnica; grafički dizajner;
Katarina Vićentijević – srpska pozorišna; filmska i TV glumica;
Katarina (Ana) Pavlovna – ruska princeza; ćerka ruskog cara Pavla I;
Katarina Perica Kirin – hrvatska glumica;
Katarina Patrnogić Cica – narodni heroj Jugoslavije; učesnica NOB-a;
Katarina Par – engleska kraljica; šesta žena engleskog kralja Henrija VIII;
